----------------------------------------------------------------------------
De FARC, het grootste cokekartel van Colombia, stapt uit de drugshandel. Dat beloven Tanja Nijmeijer en kornuiten althans in de vredesbesprekingen die vandaag moesten worden afgerond op Cuba.
Dat lukte niet, ondanks een ultieme bemiddelingspoging door de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry. De FARC en de Colombiaanse regering zijn het nog niet eens over de concentratiekampen waarin de guerrilla taakstraffen gaat verrichten na de ontwapening. Beide partijen verzekeren echter dat de vrede nabij is na een halve eeuw oorlog.
Colombia hoopt via het akkoord ook af te komen van het etiket 'narcostaat' dat het Zuid-Amerikaanse land al decennia aankleeft. "De rebellen waren afgelopen dertig jaar het grootste obstakel in de strijd tegen drugs. Door het akkoord worden ze onze bondgenoot," zo viert president Juan Manuel Santos de aangekondigde draai van 180 graden.
De FARC profiteerde in de jaren negentig van de neergang van de beruchte kartels van Cali en Medellin. Momenteel controleren de 'narcomarxisten' naar schatting twee derde van de Colombiaanse coca, de belangrijkste grondstof voor cocaïne. De FARC bewaakt de illegale akkers met scherpschutters en landmijnen en eist in ruil 'revolutionaire belasting' van cocaboeren.
Volgens de afspraken op Cuba hélpt de FARC binnenkort juist bij de vernietiging van de plantages. Ter compensatie gaat de guerrilla vrijuit voor drugsdelicten.
Het al ruim drie jaar durende vredesproces heeft dusver een averechts effect op de cocaproductie. Deze is naar schatting bijna verdubbeld in de afgelopen twee jaar, waardoor Colombia weer wereldwijd hofleverancier is. Na jarenlange krimp van het coca-areaal nam het de leiding in 2014 over van buurland Peru, aldus de internationale drugswaakhond INCB.
Een van de oorzaken is dat het Colombiaanse leger is gestopt met het sproeien van landbouwgif boven de plantages. Bovendien zijn cocaboertjes massaal aan het bij planten. Ze hopen na het akkoord subsidies te krijgen om over te schakelen naar koosjere gewassen als cacao en bananen.
Defensieminister Villegas probeert de VS, waar het gros van de Colombiaanse coke belandt, gerust te stellen. De cocahausse is volgens hem tijdelijk. "Na het akkoord pakken we door. In 2016 zetten we drie keer zo veel soldaten in om coca te kappen als in 2015." Het idee is dat de FARC daarbij ook assisteert bij het verwijderen van de eigen landmijnen.
Narcoticawatchers zijn sceptisch. Zo acht de denktank Insight Crime uit Medellin het "onvermijdelijk dat delen van de guerrilla zullen criminaliseren".
Dat risico is het grootst in de FARC-middenkaders die autonoom opereren van de top die de onderhandelingen voert. "Het gaat veelal om slecht opgeleide commandanten met weinig kansen na het conflict", zo ziet hoofdanalist Jeremy McDermott niet iedereen afstand doen van de lucratieve drugshandel.
Bovendien staan concurrerende kartels te popelen om het gat in de markt te vullen. Vooral de Urabeños, een zeer gewelddadige drugsbende van oud-paramilitairen, zitten wat dat betreft op het vinkentouw. Reden voor het Colombiaanse leger om op de valreep van de vrede een groot offensief te beginnen tegen het kartel uit de onherbergzame regio bij de grens met Panama.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten