-------------------------------------------------------------------------------------
Doordat energiebedrijven afspraken aan hun laars lappen, tasten stroomgebruikers in het duister over de herkomst van hun elektriciteit. In 2010 beloofde de energiebranche via de zogeheten ’kolendialoog’ meer openheid te geven over de import van steenkool, waarmee 30% van de Nederlandse stroom wordt opgewekt. Maar terwijl de dialoog deze maand afloopt, weigeren deelnemende bedrijven nog altijd te vertellen waar hun Colombiaanse steenkool precies vandaan komt.
Goedkope steenkool uit Colombia, waar rond sommige mijnen mensenrechten worden geschonden, vormt ruim een derde van de Nederlandse kolenimport. Uit gegevens van de havens van Amsterdam en Rotterdam blijkt dat er in ons land veel kolen worden gestookt van Drummond, een Amerikaans bedrijf dat later dit jaar in de VS terechtstaat voor betrokkenheid bij massamoord in Colombia.
Nuon is één van de klanten van Drummond, maar wil hier niets over kwijt. „We geven geen informatie over onze leveranciers. Dat zou onze inkooppositie verzwakken”, aldus een woordvoerster.
RWE/Essent wil alleen kwijt dat 66% van de gebruikte kolen uit Colombia komt. Verder wijst een woordvoerder erop dat er via de kolendialoog wel wordt gewerkt aan betere arbeidsomstandigheden in Colombia en dat Drummond nog niet is veroordeeld.
„Schande dat Nederland nog steeds zijn ogen sluit voor misstanden in Colombia”, zegt mensenrechtenadvocaat Terrence Collingsworth. De Amerikaan sleept Drummond in december voor de rechter namens de nabestaanden van zeker honderd vermoorde Colombianen. Volgens Collingsworth hebben tien Colombiaanse paramilitairen verklaard dat Drummond hen tussen 1999 en 2005 betaalde voor het vermoorden van vakbondsleden en ’lastige’ dorpelingen rond de Drummondmijn.
Collingsworth zal $8 miljard claimen namens de families, een bedrag dat is gebaseerd op de $1,6 miljard die het Japanse bedrijf Itochu vorig jaar betaalde voor een 20%-aandeel in de Colombiaanse poot van Drummond. „We vinden dat een bedrijf dat medeplichtig is aan massamoord hier geen zaken meer mag doen. Een boycot van Nederlandse stroomgebruikers zou helpen om Drummond out of business te krijgen.”
Drummond is met concurrent Cerrejón (een lokale joint venture van de mijnbouwreuzen BHP Billiton, Xtrata en Anglo American) goed voor het leeuwendeel van de Colombiaanse kolenproductie, die dit jaar 14% groeit tot 97 miljoen ton. Ook Cerrejón kwam eerder in opspraak wegens mensenrechtenschendingen, maar volgens Colombiaanse vakbondsleiders heeft dit bedrijf zijn leven gebeterd.
„Cerrejón respecteert de vakbonden tegenwoordig, Drummond nog steeds niet”, zegt de Colombiaanse woordvoerder Carlos Bustos van de internationale mijnwerkerskoepel ICEM. „In die zin zijn kolen van Cerrejón schoon in sociaal opzicht en die van Drummond vuil. Het is dus belangrijk dat Nederlandse bedrijven open zijn over hun leveranciers.”
Colombia is het gevaarlijkste land ter wereld voor vakbonden. Het aantal vermoorde leden is de afgelopen jaren wel gedaald, tot 29 in 2011 en voorlopig twaalf in 2012.
„Het vermoorden van vakbondsleden gebeurt nauwelijks meer in de kolensector. Maar doodsbedreigingen zijn aan de orde van de dag”, vertelt Ever Causado van een onafhankelijke vakbond (Sintramienergetica) voor Drummond-personeel. „Drummond werkt ons op alle mogelijke manieren tegen. Wie staakt, wordt meestal ontslagen.”
Het gesloten familiebedrijf uit Alabama, dat geen commentaar geeft op aantijgingen, lijkt weinig last te hebben van zijn dubieuze reputatie. Drummond mikt dit jaar op een productiegroei van 32% in Colombia en gaat ook een nieuwe exporthaven bouwen.
