Geen champagne voor Iemanjá

Column die op oudejaarsdag in de krant stond.
-----------------------------------------------------------------------------------
Het is momenteel heerlijk rustig in São Paulo. Je kunt een speld horen vallen in de hooglandstad van twintig miljoen inwoners, want Brazilianen brengen de jaarwisseling liever door aan zee.

Daar zullen ze klokslag middernacht over zeven golfjes springen en wensen doen bij Iemanjá. De Afro-Braziliaanse zeegodin ontvangt daarbij allerlei offers, van bloemen tot bootjes vol parfum, sigaretten en drank.

Op veel champagne hoeft Iemanjá dit jaar niet te rekenen. Steeds meer Brazilianen staat het water aan de lippen door de al anderhalf jaar durende recessie. "Champagne zit er niet in", zegt Maria Nunes, een werkloze kledingverkoopster. "Ik geef cider. Daar houdt ze ook van."

Het was voor Brazilië een jaar om snel te vergeten. Corruptieschandalen, een slepende economische en politieke crisis. Om de frisse start te benadrukken, hult de strandmenigte zich vanavond in smetteloos wit. Ook is het belangrijk om de hele dag geen kip te eten. Kippen scharrelen achteruit en de Brazilianen willen juist vooruit kijken, zo is het idee.

Uit geldgebrek hebben meerdere steden hun vuurwerkshows afgelast. Olympisch Rio maakt zich wél op voor een knallend spektakel. Op de pontons voor het beroemde strand van Copacabana staat 24 ton vuurwerk klaar voor de verwachte twee miljoen bezoekers. Aan het einde van de nacht maken tweeduizend drummers van sambascholen het kabaal compleet.

Sommige cariocas (inwoners van Rio) vinden de festiviteiten ongepast. Een flink deel van de lokale ziekenhuizen was afgelopen weken gesloten door financiële problemen. Zieke Brazilianen mogen creperen maar een knalfuif voor toeristen kan er kennelijk wel af.

Het Olympisch comité lijkt de stemming beter aan te voelen. Uit vrees voor protesten tegen de Spelen werd onlangs het mes in de uitgaven gezet. De openingsceremonie is versoberd, vips worden minder in de watten gelegd en atleten krijgen geen televisie op hun kamer in het Olympisch dorp.