--------------------------------------------------------------------------------
São Paulo is geen makkelijke stad om als expat te aarden. Maar de Nederlandse Consul-Generaal Jan Gijs Schouten (64) heeft de economische en culturele hoofdstad van Brazilië na twee jaar in zijn hart gesloten. "Je kunt hier eindeloos blijven ontdekken."
Het is dinsdagochtend 6u en de diplomaat zit al op de roeimachine in de kelder van zijn residentie in de villawijk Morumbi. Een half uur sporten per dag is een must in het gejaagde São Paulo, aldus de voormalige ambassadeur in Algerije en Angola.
"São Paulo is een moeilijke stad. Het verkeer is chaotisch, afstanden zijn groot en afspraken gaan vaak niet door. Je moet dus fit en veerkrachtig zijn om hier dingen voor elkaar te krijgen."
Als Schouten om kwart over zeven naar de bushalte loopt, is het muisstil op straat. Hij loopt langs de huizenhoge schutting van zijn overbuurman, een meelmagnaat met een helikopterplatform in zijn tuin.
"Ik heb mijn buren nog nooit gezien. Ze gaan alleen per auto of helikopter de deur uit. Het is een vreemde wijk, maar de residentie is door de parkeerruimte uitstekend geschikt om evenementen te organiseren."
De consulresidentie in Morumbi
Schouten reist iedere dag met stadsbus 675-10 naar zijn werk. "De buurt zal me wel voor gek verklaren, maar ik voel me niet onveilig in het openbaar vervoer. Er heerst juist een heel beschaafde busetiquette, Brazilianen zijn ongelooflijk vriendelijke mensen. Ik kan onderweg rustig de kranten lezen op mijn blackberry."
Op zijn consulaat aan de Avenida Faria Lima, een booming zakendistrict, wordt hij om 8u bijgepraat door het hoofd van de economisch afdeling. Een delegatie van de gemeente Amsterdam is in São Paulo geland om een handelsmissie voor te bereiden en verwacht de consul straks op het gemeentehuis. "São Paulo is een economische diplomatieke post", zegt Schouten terwijl hij op weg naar de metro knabbelt aan een vers kaasbroodje.
Kaasbroodjes alstublieft
Als opkomende wereldmacht is Brazilië een 'accentland' voor het ministerie van Buitenlandse Zaken. Terwijl andere diplomatieke posten in Zuid-Amerika sluiten of krimpen, is het 19-koppige consulaat van São Paulo onlangs versterkt met een investeringsagentschap (NFIA) om Braziliaanse bedrijven naar Nederland te lokken. "Brazilië is een gesloten land dat zich langzaam opent voor de rest van de wereld. Het is dus belangrijk dat Nederland hier goed vertegenwoordigd is."
Even later zoeft de consul met de moderne, volautomatische metro naar het levendige oude stadshart van São Paulo. "Ik kom hier graag, het is mijn favoriete wijk. Het centrum is de laatste jaren enorm opgeknapt."
Er staat een BMW op de stoep van het gemeentehuis op het Viaduto do Chá (Theeviaduct). "Kijk, de Duitse collega is er ook", grapt Schouten, voordat hij de Amsterdamse ambtenaren introduceert bij de plaatsvervangend wethouder Internationale Betrekkingen van São Paulo.
"We zijn heel blij dat u ons kunt ontvangen, want we weten dat de hele wereld hier aanklopt", zo paait de consul zijn Braziliaanse gastheer, die ook wel heil zegt te zien in samenwerking tussen zijn jonge, onvoltooide megastad en het oude, kleine Amsterdam.
De energieke zestiger moet alweer door. Er wachten nog vier afspraken vandaag. "Je rent van hot naar her, saai is het nooit."
Een groep Nyenrode-studenten heeft hem gevraagd om een speech te houden over ondernemen in Brazilië en het belang van het WK Voetbal dat volgend jaar in São Paulo wordt afgetrapt. "Het is goed voor het zelfbewustzijn van Brazilië en het dwingt overheden om werk te maken van de slechte infrastructuur", aldus Schouten.
De lunch en het diner gebruikt hij vaak voor netwerkafspraken. Vandaag luncht hij in het restaurant van het Museum voor Moderne Kunst met een kopstuk uit de lokale cultuursector. "Ik probeer zo Braziliaanse deuren te openen voor Nederlandse musea en architecten," vertelt hij boven een bord zalmsalade ("de typisch Braziliaanse lunch van rijst met bonen is mij te zwaar").
In het weekend trekken veel inwoners van het strandloze São Paulo naar de kust. Maar de Schoutens zijn dan meestal te vinden in het Ibirapuera, het bekendste park van de stad.
"Een prachtig park dat heel intensief wordt gebruikt. Ik vind het leuk om te zien hoe de locals hier ontspannen", zegt de consul tijdens een ochtendwandeling tussen de joggende, fietsende en skatende Brazilianen.
Ook de klederdracht van de lokale hondenpopulatie blijkt hem te fascineren. "Kijk, een hond zonder schoentjes en oorbellen, echt een uitzondering! Ongelooflijk hoe goed Brazilianen voor hun huisdieren zorgen, het is een enorme industrie."
Een andere hobby van Schouten is het verkennen van de vele musea die São Paulo rijk is. "Het is een echte museumstad, het culturele aanbod is enorm", vertelt hij tijdens een wandeling in de sierlijke tuinen rond het Museu Paulista waar hij graag komt.
Ontspanning in de tuinen van het Museu Paulista (op de achtergrond)
De meest kosmopolitische stad van Brazilië staat tevens bekend om haar overweldigende culinaire diversiteit. Terwijl vrijwel alle keukens van de wereld een restaurant hebben in São Paulo, dineert de consul toch het liefst bij het Braziliaanse restaurant Jacaré in Vila Madalena, een hippe, gezellige horecabuurt.
Terwijl hij tijdens het happy hour aan een caipirinha (zie kader) nipt, verklapt Schouten dat hij nog één grote wens heeft voor zijn pensioen van volgend jaar. "Nederland-Brazilië in de WK-finale, wat een droomafscheid zou dat zijn."
----------------------------------------------------------------------------
Wat moet je zeker doen in São Paulo?
- Het Ibirapuera-park bezoeken, één van de weinige plekken om te ontsnappen aan de betonjungle van São Paulo. Er worden veel evenementen gehouden en er liggen een paar goede musea. Vooral het Afro-Braziliaans Museum is een aanrader. Dat geeft een ongelooflijk interessant overzicht van het Braziliaanse slavernijverleden.
----------------------------------------------------------------------------
Geheimtip
Koop op vrijdag de krant Folha de São Paulo. Er zit dan een gids bij (Guia da Folha) met de cultuuragenda van de week. São Paulo heeft een heel groot cultureel aanbod en via de gids kun je veel gratis of goedkope evenementen vinden.
----------------------------------------------------------------------------
Wat is zijn favoriete lokale gerecht ?
'Pão de queijo', ofwel kaasbroodje, het ideale tussendoortje in Brazilië. Het is lekker, luchtig en vult toch goed. Ook heerlijk is 'açaí da tigela', een koude gelei van een gezonde Amazonebes die je bij sapbarretjes kunt krijgen.
--------------------------------------------------------------------------
Wat is zijn favoriete lokale drank?
Caipirinha, een enorm frisse cocktail met cachaça (een soort Braziliaanse rum), limoen, ijs en suiker. Let wel een beetje op bij de dosering. Caipirinha drinkt weg als limonade, maar is verraderlijk sterk. Eén glas is voor mij genoeg.
------------------------------------------------------------------------
CV
Na het voltooien van zijn opleiding Volkenrecht aan de Universiteit van Leiden trad Drs. Jan Gijs Schouten (64) in 1976 in dienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken. De diplomaat uit Berkel en Rodenrijs werkte onder meer in Damascus (plaatsvervangend chef de poste), Amman (tijdelijk zaakgelastigde), Luanda (ambassadeur), Algiers (ambassadeur) en is sinds 2011 consul-generaal in São Paulo.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten