dinsdag, november 24, 2015

Argentinië richt blik op Europa

Profiel uit de krant van vandaag.
---------------------------------------------------------------------------------
Argentinië slaat af naar rechts. De liberale miljonair Mauricio Macri won de presidentsverkiezingen zondag met een kleine voorsprong op Daniel Scioli, de kandidaat van de links populistische Kirchner-clan die het land afgelopen twaalf jaar regeerde.

Macri (56) is de zoon van een Italiaanse bouwmagnaat uit Buenos Aires. De ingenieur klimt voor zijn dertigste op naar de top van het familiebedrijf. In 1991 besluit hij de politiek in te gaan als een ontvoering door corrupte politieagenten hem bijna fataal wordt. Zijn vader redt hem na twaalf dagen door betaling van zes miljoen dollar losgeld.

Macri verzacht zijn imago van rijkeluiszoontje als voorzitter van de populaire voetbalclub Boca Juniors (1995-2007). Mede dankzij zijn successen met de volksclub wordt hij in 2007 gekozen tot burgemeester van Buenos Aires.

Zijn eerste daad is het ontslaan van duizenden spookambtenaren. De oorlogsverklaring aan de machtige peronistische vakbonden levert hem vergelijkingen op met Nicolas Sarkozy. Net als zijn Franse voorbeeld kiest Macri voor 'zero tolerance' tegen criminelen. Ook als president belooft hij een keiharde aanpak van het groeiende drugsgeweld in het ooit veilige Argentinië.

Verder zal hij de aan banden gelegde verkoop van dollars vrijgeven. De Argentijnse reserves zijn opgedroogd door de haperende economie maar burgers bewaren een veelvoud aan dollars onder hun matras. Macri wil hun wantrouwen wegnemen via lagere inflatie, minder corruptie en transparant beleid. Ook mikt hij op een terugkeer op de buitenlandse kapitaalmarkten via een deal met de resterende schuldeisers van het Argentijnse bankroet in 2002.

Over de grens ziet Macri meer heil in warme banden met Brazilië, Europa en de VS dan met de antiwesterse huidige bondgenoten Iran, Rusland en Venezuela. Dit laatste land wordt als het aan hem ligt uit de Mercosur gewipt als het zijn politieke gevangen niet vrijlaat. Daarnaast maakt hij zich hard voor een handelsakkoord tussen het Zuid-Amerikaanse blok en de EU.

De voortvarende porteño (inwoner van Buenos Aires) heeft als president wel een handicap. Zijn coalitiebeweging Cambiemos (Laten we veranderen) vormt een minderheid in het Argentijnse parlement. Macri zal dus zaken moeten doen met de oppositie.

El nuevo presidente (bron: Wikipedia)

Toneelstukjes

Column uit De Telegraaf van gisteren.
------------------------------------------------------------------------------
Peter Picavet (59) kan smakelijk vertellen over toneelstukjes op het vliegveld van Natal. De kwieke Zeeuw runt sinds 2003 een reisbureau in de Braziliaanse strandstad, waar sinds kort weer Nederlandse vakantievluchten landen na een onderbreking van een jaar.

"Eerst zie je een koppel ontroerd afscheid nemen in de vertrekhal. Zij Braziliaans, hij buitenlands. Op een gegeven moment roept de dame: 'Boarding time, boarding time!' Ze heeft haast want op de inkomende vlucht zit haar volgende vriendje."

Tijd voor akte twee. Ze frist zich even op in het toilet en spoedt zich naar de aankomsthal om de andere gringo in de armen te vallen. "Je gelooft het niet maar het gebeurt echt", lacht Picavet.

Hoe meer vriendjes hoe meer zakgeld, is het idee. "Ik ken hier meisjes die vijf gringo's tegelijk hebben. Ze sturen elke maand euro's op", vertelt een Nederlandse restauranthouder in de omgeving van Fortaleza, de andere charterbestemming in het zonovergoten Braziliaanse noordoosten.

Soms overlappen de buitenlandse bezoekjes elkaar. "Dan belt zo'n meisje mij om te vragen of Pietje of Klaasje in het restaurant zit. Als ik zo'n jongen waarschuw, geloven ze me meestal niet. 'Mijn vriendin is echt anders hoor', zeggen ze dan."

Een derde Nederlander vertelde me enkele jaren geleden over zijn ervaringen in apotheken in Fortaleza. "Daar lieten lokale dames hun armen of benen in het gips zetten. De foto's stuurden ze naar hun geliefden. Om de volgende dag bij Western Union weer een fortuintje te ontvangen uit Nederland, Italië, Portugal of Noorwegen."

Toch wonderlijk dat Europese mannen erin trappen en hun zuurverdiende centen overmaken. Vrouwen uit het arme noordoosten zijn gemiddeld niet hoog opgeleid maar acteren kunnen sommigen als de beste.

zondag, november 22, 2015

Pipa: een tropisch Scheveningen

Artikel uit De Reiskrant van gisteren.
-------------------------------------------------------------------------------------
Zon, strand, gezelligheid, natuur, dolfijnen; Pipa heeft het allemaal. Sinds kort biedt het hipste plaatsje van het Braziliaanse noordoosten ook mountainbiketochten met Nederlandse gidsen. We verkenden een van de routes langs imposante oceaankliffen, weelderig regenwoud en vissersdorpjes vol couleur locale.
-------------------------------------------------------------------------------------
"Wacht, ik doe nog wat druivensap in je bidon. En je banden kunnen nog wel een beetje extra lucht gebruiken." Onze gids Peter Picavet (59), een energieke Zeeuw die in 2003 naar Brazilië emigreerde, houdt er duidelijk van om zijn fietstochten tot in de puntjes voor te bereiden.

De fanatieke wielrenner - hij was ooit Europese top in de duatlon (fietsen en hardlopen) - verkende afgelopen jaren alle paden in Pipa's wijde omgeving. Nu vinden Peter en twee lokale fietsvrienden, Frank Reus (41) en Jelle Knijff (41), het tijd om samen toeristen op sleeptouw te nemen.

Onze tocht kent een hobbelig begin op de Portugese klinkers van de centrale Avenue van de Dolfijnbaai. Het valt in de sfeervolle hoofdstraat op dat de ramen open staan bij sommige geparkeerde auto's, een goed teken. Anders dan in grote steden in het noorden van Brazilië zit het in Pipa met de veiligheid wel snor.

"Pipa is voor mij het Braziliaanse Scheveningen", zegt Jelle, die hier in 2008 een Bed en Breakfast begon met zijn vrouw en zich niet meer ziet verhuizen. "Het is een hippe badplaats geworden. Toch houdt het iets van de charme van een vissersdorp. Hoogbouw is bij voorbeeld verboden."

Vissende kids in Pipa

De fietsroutes rond Pipa zijn geheel 'off road' te doen. Maar vandaag smokkelen we de eerste zeven kilometer over asfalt vanwege de straffe tegenwind. Verkeer is er nauwelijks op het glooiende weggetje tot aan Sibaúma, een voormalig vluchtoord van weggelopen slaven waar we een zandpad onder de wielen krijgen.

Even buiten het dorp laten locals bij een rivierstrand zien dat Brazilianen weten hoe ze een feestje moeten bouwen. Wij vinden het nog wat vroeg voor barbecueën en volksdansen. In de naastgelegen garnalenkwekerij tanken we bij met wat glazen verse maracujá, passievruchtsap. Wie wel wil lunchen, kan zich in het restaurant (Camarão na Fazenda) uitleven op de garnalen uit de omliggende vijvers.

We delen het pad vanaf hier alleen nog met paarden, ezels en wandelaars. Het slingert verder door Atlantisch regenwoud met plukklare mango's, kokosnoten en bananen aan de bomen. De route doorkruist even later alweer een van de vele suikerrietplantages in de regio, waaraan een bloedig stukje Nederlands verleden kleeft.

Passage door de suikerrietvelden

Op een plantage bij het volgende dorp, Barra de Cunhaú, moordden Nederlandse soldaten en indianen namelijk een kerk vol lokale katholieken uit tijdens een zondagmis in 1645. De zogeheten Martelaren van Cunhaú werden in 2000 zalig verklaard door Paus Johannes Paulus II.

De zwarte bladzijde in de geschiedenis van Nederlands-Brazilië (1630-1654) maakt het onthaal niet minder hartelijk in het pittoreske dorp. Zeggen dat je uit Holanda komt is bij de supervriendelijke dorpelingen gelijk goed voor een glimlach en een opgestoken duim.

"De mensen hier zijn eenvoudig, ongecompliceerd. Dat vind ik het mooie aan het noordoosten van Brazilië," zegt gids Peter. We lurken een kokosnoot leeg in een bar bij de hemelsblauwe riviermonding en nemen afscheid van onze amigos in Barra de Cunhaú.

Wie de hele dag neemt voor de tocht en zich hier nog fit voelt, kan de rivier oversteken met een pontje. Via palmbossen beland je bij de Formosa-baai en de Coca-Cola-kreek. Als beloning voor dertig kilometer extra trappen wacht daar een heilzaam bad in het lauwe colakleurige water, dat stijf staat van de ijzer- en jodiumdeeltjes.

Even verderop pakken wij een ander pontje dat tussen mangrovewouden terug naar Sibaúma vaart. Na wat pittige klimmetjes door rul duinzand - pas op in de afdalingen want afstappen is een paar keer onvermijdelijk - voelt de overgang naar de harde ondergrond van de Chapadão (Grote Klif) als een verademing.

Met de fiets op het pontje

De warme föhn blaast nu vol in de rug en we suizen op een veilig afstandje langs het ravijn. In de diepte gaan kitesurfers los op de woeste golven en met een beetje geluk zie je zeekoeien en schildpadden. De kliffen eindigen bij het hartvormige Praia do Amor, volgens kenners een van de tien mooiste stranden van de 7400 kilometer lange Braziliaanse kust.

Gids Frank op de Chapadão

Terug in de straten van Pipa merken we dat de Brazilianen nog niet helemaal gewend zijn aan fietsers in verkeer. Hun nodeloze getoeter werkt flink op de zenuwen. "Het is niet kwaad bedoeld", weet Frank. "De fiets is net aan het opkomen in Brazilië. Automobilisten weten niet wat ze met je aan moeten. Dat maakt het zo lekker dat je rond Pipa van de weg kunt blijven."

Hoog tijd voor een welverdiende caipirinha. De Tribus Bar van Frank en zijn Braziliaanse vrouw blijkt 's avonds een van de hotspots in de levendige hoofdstraat. Jonge surfers, oude hippies en families met kinderen flaneren losjes door elkaar. Het leuke aan Pipa is dat de bezoekers net zo divers zijn als de mogelijkheden voor een geslaagde vakantie.
-------------------------------------------------------------------------------------
Reiswijzer

Go Brazil (www.gobrazil.nl) vliegt in samenwerking met Cabo Verde Airlines (flytacv.com) op elke vrijdag van Amsterdam naar Natal (Pipa), met een tussenstop op de Kaapverdische Eilanden. Terugvluchten ook op vrijdag. Bij andere maatschappijen is gewoonlijk twee keer overstappen vereist. Natal heeft sinds het WK een nieuw vliegveld dat onhandiger ligt voor Pipa-gangers. De afstand is nu honderd kilometer en kan worden afgelegd per taxi (70 euro) of busje (15 euro).
-------------------------------------------------------------------------------------
Fietsexcursies

De Nederlandse gidsen bieden meerdere routes met diverse afstanden en moeilijkheidsgraden. De beschreven tocht (Pipa-Barra de Cunhaú-Pipa) is 32 kilometer lang. Wie doorrijdt naar de Coca-Cola-kreek komt iets boven de zestig uit. De fietsen worden geregeld. Zorg zelf voor zonnebrand en hoofdbedekking.

Eén van de uitzichtspunten rond Pipa

De prijs is 35 euro per persoon bij een groep van minimaal vier personen (inclusief fietshuur en gids). Bij minder personen is de prijs op aanvraag.

Meer info bij Peter Picavet van Brazil Sun Travel (info@brazilsuntravel.com), Jelle Knijff (enseadadosgolfinhos@gmail.com) en Frank Reus (frankreus@hotmail.com).

Zie voor tips en routes ook: www.pipa.com.br/bike
-------------------------------------------------------------------------------------
Voordelig eten en slapen

Brazilië is weer goedkoop door het wegzakken van de lokale munt. Nu een euro vier real doet, kun je in Pipa prima lunchen voor vijf euro. Ook goede restaurants - en Pipa heeft culinair aardig wat te bieden voor zo'n klein plaatsje - zijn betaalbaar. Onze aanraders zijn Aprecié (fusion, topchef), Rola Peixe (Spaanse visgerechten) en Pan e Vino (Italiaans, geen pizza).

Prima opties om te overnachten zijn Hotel Pipa Ocean View (vierster met gezellige zwembadbar, dichtbij het centrum, kamers vanaf 60 euro, zie www.pipaoceanview.com), Casa Sunset (mooi gelegen villa op een klif boven een lagune op zeven kilometer van Pipa; de Nederlandse gastheer Mike is te bereiken via info@casasunset.com) en Pousada Enseada dos Golfinhos (bed en breakfast bij het centrum, op tien minuten lopen van de dolfijnbaai, zie www.pousada-pipa.com)

Hotel Pipa Ocean View

dinsdag, november 10, 2015

Column over rentenieren in Brazilië

Uit De Telegraaf.
-------------------------------------------------------------------------------------
In weinig landen is rijk zijn zo gunstig als in Brazilië. Een vermogenstaks kent het land niet. Successierechten zijn er een schijntje (gemiddeld 5%). En de van oudsher hoge rente maakt rijken slapend rijker.

Ik heb sinds een paar jaar een Braziliaanse bankrekening om een graantje mee pikken. Een netto rendement van 12,5% per jaar stemt toch vrolijker dan verdampend spaargeld op een Nederlandse rekening. Er kleeft nauwelijks tot geen risico aan. Al moet gezegd dat ook de inflatie niet mals is dit jaar (9%).

De rente is een van de motoren achter de enorme ongelijkheid in Brazilië. Meer vermogende rekeninghouders krijgen nóg hogere percentages. Het maakt dat renteniers goede zaken doen bij de huidige recessie, die de rente heeft opgedreven.

João met de pet wordt daardoor juist keihard geraakt. Bijna twee derde van de Braziliaanse huishoudens staat rood, soms tegen woekerrentes die oplopen tot boven 400% per jaar. De amper opgeklommen middenklasse valt voor een deel terug in armoede door werkloosheid en bezuinigingen.

Intussen doet het luxe segment goede zaken. Veel Braziliaanse autofabrieken draaien op halve kracht door haperende verkoopcijfers maar die van A-merken als Audi en BMW zitten juist in de lift.

Dure restaurants in 's lands miljonairshoofdstad São Paulo zijn weken van tevoren volgeboekt. Het chicste winkelcentrum Shopping Cidade Jardim, waar superrijken met de helikopter kunnen parkeren om boodschappen te doen, meldt een stijgende omzet in volle sambacrisis.

Meer last hiervan hebben luxe Europese winkelstraten als de P.C. Hooft in Amsterdam. In het buitenland gaven vermogende Brazilianen afgelopen jaar een stuk minder uit door het instorten van de Braziliaanse munt. Ze slaan hun zoet verdiende reals nu liever stuk in eigen land.

maandag, november 09, 2015

Guerrillero wordt paardentherapeut

Uit De Telegraaf .
---------------------------------------------------------------------------------
De Colombiaanse regering en de FARC mikken op een definitieve wapenstilstand voor kerst. Nu de langverwachte vrede nabij is, doemt een volgende horde op. Hoe stapt de guerrilla over naar het burgerleven na een halve eeuw vechten in de Zuid-Amerikaanse jungle?

De FARC telt naar schatting nog zo'n achtduizend strijders en twaalfduizend koks, verplegers en ander ondersteunend personeel. Uit een recente enquête blijkt dat hen een kil onthaal wacht na het gehoopte vredesakkoord.

Een meerderheid van de Colombianen zegt geen oud-guerrillero te dulden als buurman (51%) of schoonzoon (72%). Werkgevers staan niet te springen om kandidaten met zo'n dubieuze levensloop.

"De afkeer is groot", vertelt Israel García vanuit de oerwoudstad Villavicencio. De veertiger, een voormalige logistiek medewerker van de FARC, is een van de duizenden guerrilleros die al voor de vrede uit de strijd stapte. De overgang van bos naar stad viel hem zwaar. "Ik werd uitgemaakt voor van alles en nog wat."

Dankzij een pardonregeling van de regering kreeg García geen celstraf. Deelnemers ontvangen 150 euro per maand mits ze naar school en psycholoog gaan. Ook hebben ze eenmalig recht op 2400 euro om een zaak of studie te starten. García kocht drie paarden en schoolde zich bij tot dierentherapeut voor gehandicapte kinderen. Inmiddels staat hij financieel op eigen benen.

Volgens het Colombiaanse Agentschap voor Re-integratie (ACR) heeft iets meer dan de helft van de uitgetreden strijders - de meesten zijn ex-paramilitairen die reeds in 2003 hun wapens aan de wilgen hingen - momenteel werk. Bijna een kwart van de deelnemers raakt weer op het slechte pad.

Er klinkt kritiek op het belonen van criminelen via uitkeringen. Zonder pardon en tweede kans geen vrede, kaatst de regering van president Juan Manuel Santos. Ook de resterende twintigduizend FARC-leden kunnen tot 6,5 jaar hulp krijgen bij de opbouw van een nieuw leven. Plegers van zware misdaden die alles opbiechten, lijken weg te komen met een taakstraf.

Zo ook Sebastián Cadavid (27), een oud-guerrillero uit de straatarme cocateeltprovincie Guaviare. Zoals bijna de helft van de FARC-strijders werd hij als minderjarige gerekruteerd. "Ik had geen vader en mijn moeder was nooit thuis. De overheid was onzichtbaar in ons dorp. Ik zag de FARC als alternatief."

Op zijn dertiende inde hij afpersingsgelden, vanaf zijn vijftiende vocht hij mee in de bergen. "Daarbij heb ik moorden plegen ja. Dat hoorde erbij", zegt de Colombiaan schuldbewust.

Na zijn desertie ging Cadavid aan de slag op een cocaplantage. Toen zijn zwangere vrouw werd vermoord, vluchtte hij naar de hoofdstad Bogotá. Daar gaat het sinds kort bergopwaarts met hulp van het pardonprogramma. Hij deed een taakstraf, maakte zijn school af en scoorde een baan bij de lokale Kamer van Koophandel.

Zijn baas kent zijn verleden. "Ik ben hem dankbaar. Ik hoop dat meer werkgevers ons een kans geven."

zondag, november 01, 2015

De Spelen zijn op komst - Hoe krijgt Rio zijn stranden veilig?

Stuk dat afgelopen week verscheen op de website van Elsevier.
-------------------------------------------------------------------------------
Aan zonnige weekenden kleeft een schaduwkant in Rio. Drukte op de beroemde stranden van Copacabana en Ipanema vergroot de kans op massale overvallen, de zogeheten 'arrastões' (sleepnetten).

Groepen jonge criminelen zaaien paniek onder de badgasten en vissen in het tumult zo veel mogelijk tassen, mobieltjes en portemonnees uit het zand. Het fenomeen begon in de jaren negentig en kende recentelijk een opleving.

De berovingen komen negen maanden voor de Olympische Spelen extra ongelegen. Reden voor een grote politieoperatie in de komende zomermaanden. Ieder weekend zullen zevenhonderd agenten Rio's populaire oceaanstranden beveiligen.

De operatie is deels omstreden. De politie controleert ook buslijnen van het arme, verre noorden naar de rijke zuidelijke strandwijken. Deze bussen rijden sinds de jaren tachtig om Copacabana en Ipanema beter bereikbaar te maken voor arbeiders uit de noordelijke sloppen. Zij kunnen rond hun eigen wijken alleen terecht op de weinig aantrekkelijke stranden rond de ernstig vervuilde Guanabara-baai.

Punt is dat ook de gevreesde overvallertjes de bussen pakken. De politie zet in weekenden fuiken tussen het noorden en zuiden en pikt daarbij 'verdachte' passagiers eruit. In praktijk gaat het meestal om donkere minderjarigen zonder geld, papieren en ouderlijke begeleiding. Ze worden met hulp van sociaal werkers terug naar huis gestuurd.

'Discriminatie!,' roepen critici. Een toerist hoeft toch ook geen paspoort en volle portemonnee te laten zien om naar het strand te mogen? Lokale verdedigers van kinderrechten eisen dat de rechter een stokje steekt voor het preventief oppakken van pubers.

Ook de beladen term 'apartheid' valt in het verhitte debat. Van officiële segregatie is echter geen sprake op Rio's stranden, die juist een ontmoetingsplek zijn voor alle rangen en standen. Ook donkere sloppenbewoners frequenteren de oceaanstranden en zijn dus net zo goed slachtoffer van de 'arrastões'.

"We willen dat iedereen naar het strand kan. Of je nu dichtbij woont of ver weg", zei Rio's veiligheidschef José Mariano Beltrame ter verdediging van zijn operatie. "Dit gaat niet om racisme maar om kwetsbaarheid. Hoe komen die jongeren, slechts gehuld in een bermuda, de dag door op dertig kilometer van huis, zonder geld voor eten of drinken terwijl het veertig graden is?"

Een extra kopzorg voor Beltrame zijn jongeren uit het rijke zuiden die via sociale media de oorlog verklaren aan de boefjes uit het noorden. Tientallen vechtsporters met honkbalknuppels en boksbeugels vielen onlangs een bus aan in Copacabana. "We pikken jochies op slippers eruit die geen real op zak hebben", liet een van hen weten aan Braziliaanse media. "Natuurlijk zijn ze hier om te stelen. Dit is zelfverdediging."

De politieoperatie is ook bedoeld om eigenrichting te voorkomen. Een lynchpartij op de ansichtkaart van de stad kan Olympisch Rio helemaal slecht gebruiken.