Mijn collega Alex de Vries, die via zijn RVD-contacten ook al een tijdje aan het hengelen was, heeft hem even gesproken, maar de meeste vragen en antwoorden zijn per email uitgewisseld.
------------------------------------------------------------------------------
door KIERAN KAAL en ALEX DE VRIES,
RIO DE JANEIRO/AMSTERDAM –
Populairder dan ooit in eigen land en een economie die met ruim 5% groei op stoom komt. De Braziliaanse president Lula begint vandaag stralend aan een tweedaags staatsbezoek aan ons land.
In een exclusief interview vertelt hij over het „magische moment” dat zijn land in zijn ogen doormaakt en de Nederlandse rol daarin.
„De aanwezigheid van Nederlandse bedrijven is extreem belangrijk voor onze ontwikkeling”, zegt hij. Daarom juicht hij toe dat er volgende week een grote Nederlandse handelsmissie naar Brazilië reist.
Het lijkt soms wel of de joviale boerenzoon uit Pernambuco met een engeltje op zijn schouder regeert. Toen onlangs stroomtekorten dreigden door de droogte, kletterden de weergoden spontaan de Braziliaanse stuwmeren vol. Sinds de vondst van een gigantisch olieveld voor de kust van Rio de Janeiro kan de groene energiereus Brazilië openlijk naar een plekje in de OPEC lonken.
Dankzij de hoge prijzen van producten is de landbouwmacht voor het eerst schuldeiser van het buitenland. En de staatskasreserve van ruim $190 miljard blijkt een solide stootkussen tegen de Amerikaanse kredietcrisis.
Maar kom bij de president niet aanzetten met ’Lucky Lula’. „Tijdens eerdere gunstige periodes in de wereldeconomie bleek Brazilië niet in staat om de trend te volgen. Ditmaal hebben we ons huiswerk gedaan. We hebben het begrotingsoverschot verhoogd naar 4,25% van het bruto nationaal product en de inflatie met 4,5% onder controle gekregen.”
Leidde de verkiezingszege van de linkse vakbondsman in 2002 nog tot een massale kapitaalvlucht, nu geldt de opkomende markt door strak monetair beleid juist als ’safe haven’ in turbulente tijden. De buitenlandse investeringen in Brazilië verdubbelden vorig jaar tot $34,6 miljard, waarvan Nederland bijna een kwart voor zijn rekening nam.
Maar Lula wil meer. Tijdens een seminar in Den Haag spreekt hij morgen zo’n honderd Nederlandse bedrijven toe over zijn stokpaardje: het Plan ter Versnelling van de Groei (PAC), dat maar liefst $250 miljard in de gebrekkige Braziliaanse infrastructuur moet pompen.
„Nederlandse bedrijven hebben via publiek private samenwerking alle kans om deel te nemen aan het PAC”, verzekert Lula. „Zo gaan we fors investeren in onze havens en scheepvaart, erkende specialismen van Nederland, die we hard nodig hebben. Ook sluiten we 22,5 miljoen huishoudens aan op de waterleiding en riolering, waarbij we ook zeer geïnteresseerd zijn in jullie kennis en kapitaal.”
De helft van de 190 miljoen Brazilianen heeft geen wc of schoon water thuis, een onderwerp waar hij vanmiddag tijdens de lunch op Paleis Noordeinde ongetwijfeld met prins Willem-Alexander over zal spreken.
Staatssecretaris van Economische Zaken Heemskerk leidt de handelsmissie begin volgende week en spreekt op voorhand al over „tal van kansen” in het „soms complexe” land.
Brazilië is volgens de Wereldbank het 121e land ter wereld als het gaat om makkelijk zakendoen. „Het klopt dat we nog veel bureaucratie moeten elimineren”, geeft Lula toe, wetende dat een groeitijger als China deze handelsdrempels beter aanpakt.
Koningin Beatrix wenste Lula bij haar staatsbezoek in 2003 „veel succes” bij de aanpak van de „zeer grote verschillen in welvaart en inkomen”. Hoe gaat het nu?
„We hebben al veel vooruitgang geboekt. Het gemiddelde inkomen van een huishouden is tussen 2003 en 2005 met 5,3% gestegen. Afgelopen twee jaar zijn twintig miljoen Brazilianen van de onderklasse naar de middenklasse opgeklommen. De extreme armoede is gehalveerd."
Volgens critici is de kleurrijke president hierin maar mondjesmaat geslaagd. „Economisch kunnen we ons meten met Japan, Spanje en Zuid-Korea, maar sociaal lijken we op landen als Malawi, Zimbabwe en Zambia”, oordeelde de directeur van het Braziliaanse CBS (IBGE) onlangs vernietigend.
Lula geeft toe dat vooral geweld en slecht onderwijs nog altijd ’grote problemen’ zijn. Een ander probleem voor Brazilië is de deels verouderde en starre belasting- en arbeidswetgeving.
„Op dit gebied zijn inderdaad snel hervormingen nodig. In 2003 hebben we onze pensioenwetgeving al verbeterd. Een belastinghervorming ligt momenteel voor bij het parlement. En vakbonden en werkgevers zijn een dialoog gestart. De hervormingswil op deze terreinen moet uit de gehele samenleving komen, anders lukt het niet.”
Wat gaat de president doen als zijn tweede en, in principe, laatste termijn erop zit in 2010? Zijn goede reputatie in zowel de eerste als de derde wereld gebruiken als volgende secretaris-generaal van de VN wellicht?
„Op 1 januari 2011 ga ik naar huis om te rusten”, zegt hij de vraag ontwijkend. En daarna? „Daarna zullen we zien. Wat ik wel kan zeggen, is dat ik niet van plan ben om uit de politiek te stappen.”
Geen opmerkingen:
Een reactie posten