Petrobras bezuinigt - Slecht nieuws voor SBM

Uit De Financiële Telegraaf van vanochtend.
--------------------------------------------------------------------------------------
De Braziliaanse oliereus Petrobras trekt komende vijf jaar een kleinere schoen aan. Het staatsbedrijf stelt de verdubbeling van de productie (nu 2,1 miljoen vaten per dag) uit tot na 2020. Het mes gaat in de investeringen (30% in 2015) en exploratie wordt op een heel laag pitje gezet.

Het slechte nieuws voor lokale Nederlandse toeleveranciers komt niet als een verrassing. Petrobras wordt, naast natuurlijk de lage olieprijs, geplaagd door een corruptieschandaal dat zich als een olievlek over de Braziliaanse economie verspreidt. Gisteren werd bekend dat Petrobras-topvrouw Graças Foster voor het einde van de maand het veld ruimt voor een nog onbekende opvolger.

Een groot onderzoek van de Braziliaanse justitie (Operatie Wasstraat) wijst uit dat de smeergeldbetalingen van SBM Offshore aan Petrobras geen uitzondering maar regel waren tussen 2004 en 2012. Tientallen bedrijven betaalden 3% tolgeld over contracten, waaronder grote Braziliaanse bouwconcerns. Enkele bouwmagnaten moesten hun villa's onlangs voor een cel verruilen. Het maakt de verantwoordelijke rechter Sergio Moro tot nationale held in een land waar klassenjustitie gewoonlijk hoogtij viert.

SBM is even uit de schijnwerpers door Operatie Wasstraat maar allesbehalve uit de zorgen. Om kosten te sparen zegde Petrobras onlangs de huur op van het SBM-olieplatform (FPSO) in het Marlim Sul-veld. Het blok wordt aangesloten op twee andere FPSO's. Het staatsbedrijf moet zuinig zijn op zijn kas nu kapitaal ophalen voorlopig geen optie is door de reputatieschade die het schandaal berokkent.

Verder zit er voor SBM een boete van de Braziliaanse rekenkamer(CGU) in de pijplijn. Deze dreigt hoger uit te vallen dan de schikking van 210 miljoen euro met Nederlandse justitie. De onlangs opgestapte CGU-voorzitter Hage noemde dit bedrag "lachwekkend" (laag) gezien de omvang van de SBM-portefeuille in Brazil.

Ook Petrobras zelf dreigt SBM met een graai uit de kas, zo viel afgelopen week op te maken uit de presentatie van de derdekwartaalcijfers. Een interne onderzoekscommissie buigt zich over de hoogte van de claim wegens geleden materiële en reputatieschade. Bovendien is het Schiedamse bedrijf uitgesloten van Braziliaanse tenders door het schandaal dat zich nog jaren voort kan slepen.

Terwijl SBM zich in de luwte houdt, hebben de gedetineerde bouwbonzen de tegenaanval geopend. De slachtofferrol van Petrobras is de wereld op zijn kop, vinden ze. Bedrijven werden in hun ogen afgeperst want wie geen tol betaalde, deed geen zaken met het staatsoliebedrijf. Petrobras-directeuren biechten in ruil voor strafvermindering op dat ze de poet verdeelden met politieke partijen van de toenmalige regeringscoalitie. "Dacht je dat ik uit mezelf geld aan politici zou geven?", aldus directeur Jose Pinheiro van WK-stadionbouwer OAS.

Ook de Amerikaanse SEC (Securities and Exchange Commission) heeft Petrobras in het vizier. Onderzocht wordt wat er via de Amerikaanse anticorruptiewet valt terug te halen voor gedupeerde aandeelhouders. Het Petrobras-aandeel is nog maar drie euro waard.

Ondanks de zware averij is de kans op zinken klein voor het vlaggenschip van de Braziliaanse industrie. Tegenover de verdampte beurswaarde (35 miljard euro, bijna 75% minder dan in 2011) staat een solide 165 miljard euro aan activa. Zijn oliereserves behoren tot de grootste ter wereld.

Operatie Wasstraat is een "historische stap" richting een moderner, transparanter Petrobras, meent de bekende Braziliaanse ondernemer Ricardo Semler. Verkopen aan Petrobras is volgens de baas van Semco al sinds de jaren zeventig "onmogelijk zonder omkoping. Het verschil is dat de percentages aan het dalen zijn. En dat de politie nu vrij is om corrupte directeuren op te pakken."