----------------------------------------------------------------------------
De winnaar van de Venezolaanse verkiezingen van komende zondag krijgt een giftige erfenis van de vorige maand aan kanker overleden president Chávez. Na veertien jaar socialistisch bewind en $1 biljoen aan olie-inkomsten gaat de grotendeels staatsgeleide economie gebukt onder voedsel- en dollarschaarste, groeiende corruptie en inflatie (30%) en een begrotingsgat van 15% (2012).
De strijd gaat zondag tussen de chavistische interim-president Maduro, die favoriet is, en zijn centrumlinkse uitdager Capriles. "Het is voor de oppositie eigenlijk beter om deze verkiezingen te verliezen", zegt Laurens Trebes, één van de weinige overgebleven Nederlandse ondernemers in de Venezolaanse hoofdstad Caracas. "Dan moet Maduro de onvermijdelijke impopulaire maatregelen nemen, zoals een verhoging van de benzineprijs."
Benzine is nergens zo goedkoop ($ 0,02 per liter) als in Venezuela, het land met 's werelds grootste bewezen oliereserves. In 1989 braken er bloedige rellen uit na een poging om de prijs te verhogen. Het cadeau bij de pomp, dat de schatkist jaarlijks $17 miljard kost, lijkt echter onhoudbaar.
Staatsoliebedrijf PDVSA is door Chávez omgebouwd tot een superministerie van Sociale Zaken. Het verdeelt de oliemiljarden over sociale projecten voor de armen, maar heeft daarbij te weinig geïnvesteerd in de eigen infrastructuur.
Ondanks de enorme reserves is de olieproductie 20% gedaald onder Chávez. Mede door een explosie in de grootste van Venezuela's rammelende raffinaderijen, waarbij vorig jaar 41 doden vielen, is het land genoodzaakt om een derde van zijn benzineconsumptie importeren.
Grootste geldschieter China maakt zich zorgen over de verslechterende schuldpositie en eist hervormingen na de verkiezingen. "Het licht staat tussen oranje en rood voor de economie. Het is duidelijk dat de uitgaven omlaag moeten," zegt een Europese diplomaat in Caracas. "Het probleem is dat de aanhang van Chávez bezuinigingen als verraad aan de grote leider zal zien."
Maduro wil geld besparen door de corruptie aan te pakken. Venezuela kelderde onder Chávez van plek 75 naar 165 op de corruptie-index van Transparency International. Afgelopen week legde een rapport van een internationale vereniging van onderzoeksjournalisten (ICIJ) bloot hoe aan de regering gelieerde lieden tientallen miljoenen dollars wegsluizen van pensioenfondsen van PDVSA naar belastingparadijzen.
Terwijl corrupte 'Hummersocialisten' zwemmen in oliedollars, krijgt het bedrijfsleven de monetaire duimschroeven steeds verder aangedraaid. De verkoop van deviezen ligt aan banden. Dit belemmert de import en zorgt voor groeiende schaarste aan voedingsmiddelen, die door het geringe productieve vermogen van Venezuela voor 70% uit het buitenland komen.
"Het wordt steeds gekker", vertelt een Nederlandse financieel manager bij een grote levensmiddelenfabrikant in Caracas. Voor importen is zijn bedrijf aangewezen op voorschotten van het buitenlandse hoofdkantoor. "Via de overheid duurt het acht maanden om dollars aan te vragen en vaak krijg je ze niet."
Gevolg is een levendige zwarthandel in dollars, hoewel hier zeven jaar celstraf op staat. De straatkoers ligt al vier keer zo hoog als de officiële koers. Dat terwijl de regering de 'sterke' Venezolaanse bolívar onlangs 47% in waarde liet dalen, alweer de vijfde devaluatie van het afgelopen decennium.
Ook de geldontwaarding raakt bedrijven hard, vervolgt de financieel manager. "We maken kosten in dollars en verdienen in bolívares, dus tel uit je verlies. In 2010 kon je je via dollarobligaties van PDVSA nog redelijk beschermen tegen devaluaties, maar die zijn nauwelijks meer beschikbaar. PDVSA heeft al te veel schulden."
Winst maken wordt het bedrijf langzamerhand onmogelijk gemaakt. "Vorig jaar maart brachten ambtenaren een bezoek aan zijn bedrijf. "Ze dwongen ons tot een prijsverlaging van 10%. Twaalf maanden en 30% inflatie later hebben we nog geen correctie mogen toepassen."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten