Liever ambtenaar

Column uit De Telegraaf van gisteren.
------------------------------------------------------------------------------------
Een slimme Braziliaanse econome vertelt me in een sambabar over haar nieuwe carrièreplannen.

“Ik word belastinginspecteur. Vijfduizend euro startsalaris, regelmatige werktijden en vroeg met pensioen, wat wil je nog meer?"

Er verschijnt een spottende grijns op haar gezicht. Toen ik haar leerde kennen, had deze getalenteerde twintiger nog hele andere ambities. Ze zou een briljante schrijver of ondernemer worden en zeker geen stoffige ambtenaar.

De verleiding is echter groot. Maar liefst drie op de vijf Braziliaanse jongeren dromen van een baan bij de overheid, liefst als rijksambtenaar.

Die populariteit is makkelijk te verklaren. Dankzij de nieuwe Informatiewet (vergelijkbaar met onze Wob) liggen alle ambtenarensalarissen sinds kort op straat. Hieruit blijkt dat de overheid tot ruim twee keer zo veel betaalt als het bedrijfsleven, voor vergelijkbare functies.

Daarbij komt dat rijksambtenaren een baan voor het leven hebben. Ook krijgen ze pensioenen (100% van hun laatst verdiende loon) die zelfs naar Europese begrippen riant zijn.

De tweedeling op de arbeidsmarkt is compleet. In het bureaucratische bolwerk Brasília is het inkomen per hoofd dubbel zo hoog als in São Paulo, de economische motor van het land. Zouden inwoners van New York het pikken als Washington twee keer zo rijk zou zijn?

Toch zijn de apparatsjiks in Brasília niet tevreden. Ze zijn al weken aan het staken voor nog hogere lonen. Maar president Dilma Rousseff geeft geen krimp.

De populaire 'Dilma' vindt het tijd om de buikriem aan te halen, zeker gezien de magere economische groei (2%) die dit jaar wordt verwacht. Ze baalt ervan dat de middeleeuwse Braziliaanse bureaucratie 70% van haar budget opslokt.

Daarmee is haar land wereldwijd bijna lantaarndrager qua goede besteding van belastingcenten, aldus de Wereldbank. Allemaal geld dat juist hard nodig is voor betere wegen, vliegvelden, scholen en riolering.

"Je kunt beter vóór de Braziliaanse staat werken, want anders werkt ze je tegen", zo kiest de bevriende econome eieren voor haar geld.

Eén horde scheidt haar nog van een levenslange loopbaan bij de Braziliaanse fiscus. Er zijn tweehonderd medekandidaten voor de vacature. Ze studeert zich suf voor een loodzwaar toelatingsexamen. Ik vind het zonde van haar talent.