Lief Land

Column uit de krant van vandaag.
------------------------------------------------------------------------------------
Brazilië staat bekend om zijn relaxte omgangsvormen. Mijn ouders reizen momenteel door Brazilië en ze worden er verlegen van.

Beide zijn leraar, maar hier lijken ze soms wel filmsterren. Op straat worden ze van alle kanten begroet en toegelachen. Afgewimpelde verkopers op het strand reageren met een vriendelijk knikje of een opgestoken duim. Het horecapersoneel is overal beleefd en behulpzaam.

Na een festival in de swingende strandstad São Luis stonden we als haringen in een ton in een stadsbus. De chauffeur deed er een schepje bovenop en schudde de passagiers twintig minuten lang als een centrifuge door elkaar. De typisch Braziliaanse reactie: iedereen lachen.

“Wat een lief land is dit”, zei mijn vader verbaasd. “Het lijkt wel alsof iedereen een engeltje op zijn schouder heeft dat continu influistert: ‘Het gaat goed, wees blij, wees gelukkig.’”

Goed, een reisgenoot uit Martinique droeg dan wel pepperspray bij zich omdat hij al drie keer was beroofd in de Amazonestad Belém. Maar verder doen de Brazilianen er alles aan om de gasten op hun gemak te stellen.

Brazilië is een jong land met een jonge bevolking. Wat gaat er gebeuren nu de Zuid-Amerikaanse reus volwassen wordt? Het land raakt beetje bij beetje strakker georganiseerd. Blijven de mensen in de toekomst zo speels en vrolijk met elkaar omgaan?

Mijn ervaringen in São Paulo stemmen hoopvol. Ook in de meest volgroeide stad van het land is de communicatie doordesemd van de ‘calor humano’ (menselijke warmte).

Arm en rijk houden zich keurig aan de gedragscode van de ‘homem cordial’ (hoffelijke mens), zoals de Braziliaan ooit werd getypeerd door de antropoloog Sergio Buarque de Holanda. We lijken met een diepgeworteld cultureel fenomeen te maken te hebben.

De dikke laag suiker over al het contact heeft overigens wel een schaduwkant. Als iedereen aardig tegen je doet, hoe weet je dan wat de ander echt van je vindt?

Menig buitenlander vindt het lastig om blijvende vriendschappen met Brazilianen op te bouwen.

Maar daarvoor zijn mijn enthousiaste ouders ook niet op vakantie gegaan.